298 bomen, 1 voor elk slachtoffer van MH17

De vorm van het monument is een uitvergroot herdenkingslint. Als je er wandelt, zie je om hoeveel slachtoffers het eigenlijk gaat. 298 bomen is ontzettend veel. Dat wordt ook nog eens benadrukt hoe ze geplant staan. Het monument ligt in het Park Vijfhuizen, vlakbij Schiphol aan de rand van het dorp Vijfhuizen.

In de buurt van Schiphol

Vanaf het park heb je uitzicht op de Polderbaan. Dat is de start- en landingsbaan waar vlucht MH17 op 17 juli 2014 opsteeg. Er is door de Stichting Nationaal Monument MH17 bewust gezocht naar een plek in de buurt van Schiphol. De associatie leg je snel bij het zien van de stijgende en landende vliegtuigen.

Het planten van bomen staat symbool voor leven en hoop voor de toekomst. Bomen geven ruimte aan iets moois uit het onnoembare verlies dat de nabestaanden hebben. Ze zijn geplant in de vorm van een lint, gebaseerd op de zwarte herdenkingslintjes. Na de ramp droegen veel mensen deze lintjes of ze deelden afbeeldingen van het lintje op Social Media om medeleven te betuigen.

Bomenlint

Dwars door het bomenlint loopt het fietspad dat door Park Vijfhuizen kruist. Het monument rijst hoger op uit de grond. Een zwaar gietijzeren hek is de duidelijke grens tussen het monument en het fietspad. Hier zijn ook hellingen om het monument met rolstoel binnen te komen.

Volgens de landschapsarchitect Robbert de Koning zorgt de glooiing ervoor dat de bomen volledig tot hun recht komen. De bomen staan geplant in een lichtgebogen rij. Zo zie je de beter hoe enorm veel bomen er staan. Tussen de rijen bomen kun je lopen. Als je daar wandelt, ervaar je de impact van de ramp en het aantal slachtoffers. De bomen zijn belangrijker dan het park zelf. Zo krijgen de slachtoffers duidelijk een eigen plek in dit monument.

11 verschillende boomsoorten

Er is gekozen voor 11 verschillende boomsoorten zodat het monument het hele jaar door een eigen gezicht heeft. Alle bomen bloeien op een ander moment en krijgen op een ander moment van het jaar bladeren. Voor elk slachtoffer is een boom geplant. De namen van de slachtoffers staan voor de bomen op kleine, lage bordjes.

De mensen die met elkaar reisden, vormen samen een groepje bomen van dezelfde boomsoort.  Het laat heel treffend de verbondenheid zien van verschillende passagiers met elkaar. Het maakt diepe indruk om zo te zien hoe hele gezinnen of vriendengroepen uit het leven zijn gerukt.

De crew van het vliegtuig heeft een heel eigen plek gekregen in de lus van het lint. Daar staan 15 lindebomen in 3 rijen van 4, 5 en 6 bomen. Tegenover de lindebomen is de herdenkingsplek gemaakt in de vorm van een amfitheater. Het theater biedt zicht op het gedenkteken van roestvrij staal dat kunstenaar Ronald A. Westerhuis heeft ontworpen en gemaakt. Het is een monument geworden waar je je verdriet kan beleven, maar ook troost kan vinden. Dat komt ook zeker zo over wanneer je voor het monument staat.

Gedenkteken voor MH17

De kunstenaar van het gedenkteken, Ronald A. Westerhuis  voelt zich erg betrokken bij de ramp. Hij heeft naast zijn atelier in Zwolle, een atelier in Shanghai en vliegt daarom regelmatig de route van het ramptoestel. De ramp confronteert je ermee dat het ons allemaal kan overkomen.

Bij het ontwerp van het gedenkteken heeft Ronald A. Westerhuis 3 monumenten in gedachten gehad:

- Het Nationaal Monument op de Dam, dat staat voor nationale eenheid en ceremonie.

- Het Holocaustmonument in Berlijn dat heel sterk een gevoel en emotie bij de toeschouwer oproept.

- Het Vietnam Veterans Memorial in Washington dat staat voor verdriet en overweldigend op je overkomt.

Hij heeft dit toegepast bij het gedenkteken in Vijfhuizen. De hoge, gebogen achterwand van roestig staal verwijst naar het verdriet van de nabestaanden. Op het podium staat een roestvrij stalen sculptuur waar een gedeelte is uitgehaald. Dat verwijst naar het verlies van de slachtoffers. Het gedeelte dat uit de sculptuur is gehaald, is hoogglans gepolijst. Dit staat symbool voor de herinnering.

Verlicht verdriet

Door deze hap in het gedenkteken, spiegelt de zon op de achterwand. Letterlijk verlicht de herinnering het verdriet. Van bovenaf gezien, krijgt het monument weer een heel eigen vorm. Als je er met een vliegtuig overheen vliegt, heeft het gedenkteken de vorm van een oog met een iris. Het is het oog dat omhoog kijkt, naar de slachtoffers.

Het monument ademt de sfeer van een herdenkingspark. De rust en stilte die het in je oproept als je daar bent, geeft dat mee. Herdenken  staat centraal bij dit monument, maar het is daarnaast onderdeel van een park. Daarom zijn honden ook welkom. Al wordt van hondenbezitters verwacht dat ze ervoor zorgen dat het gebied schoon blijft.

Persoonlijke gedenktekens

Bij verschillende bomen hebben nabestaanden persoonlijke gedenktekens neergezet, zoals bloemen, knuffelberen en  kaarsen. Het is wel de bedoeling dat de voorwerpen kunnen vergaan en er geen grafmonumenten ontstaan.

Om het bomenlint heen liggen grote velden met zonnebloemen. De zonnebloemen zijn voor nabestaanden van de slachtoffers hét symbool geworden. Het verwijst naar de velden met zonnebloemen waar veel brokstukken van het toestel belandden.

De bloemen staan in bloei rond 17 juli. Daarmee verandert het nationale monument voor de slachtoffers van de MH17 in een overweldigende bloemenzee. Daarmee krijg je als je er bent ook het gevoel van troost. Een hele mooie manier om even stil te staan bij deze verschrikkelijke ramp die een gat in de Nederlandse samenleving achterlaat.

Opening Nationaal Monument MH17

Maandag 17 juli 2017 is de opening van het monument in Vijfhuizen met een herdenkingsceremonie. Bij deze ceremonie zullen, naast allerlei hoogwaardigheidsbekleders als minister-president Mark Rutte, veel nabestaanden van slachtoffers zijn. Niet alleen uit Nederland, maar ook uit Australië, Maleisië, België, Groot Brittannië, Duitsland, Indonesië, Filipijnen, Nieuw Zeeland en Canada.

Kijk maandag rechtstreeks naar de herdenkingsceremonie op NPO1 vanaf 13.55 uur.

Meer informatie over het monument dat u vrij kunt bezoeken, vindt u op monumentmh17.nl