Niet bang voor de dood, wel voor het sterven

Het is vreselijk om in de laatste levensfase geen controle meer te hebben, zo lijkt de algemeen heersende gedachte. Maar hoe bijzonder is het ook om te weten dat op dat moment het proces van loslaten gaande is.

Bent u bang om te sterven?

In 2016 is een onderzoek van Trendbox gehouden in opdracht van het Landelijk Expertisecentrum Sterven. Uit dit onderzoek blijkt dat 34% van de ondervraagden bang is om te sterven. In de groep van 25 tot 34 jarigen is dat zelfs 48%. En 63% kan zich totaal geen voorstelling maken van het eigen sterven.

Toch gaan we op een dag dood. Allemaal. In de veelbesproken Yarden commercial spreidde Adelheid Roosen haar armen uit in een wijds en troostend gebaar van overgave. We gaan dood. Niemand uitgesloten.

De loop van het leven

Geboren worden, opgroeien, ouder worden, sterven. Het is de loop van het leven. Dat het einde komt, is onvermijdelijk. Maar hoe? Wat kun je doen om op een goede manier met sterven om te gaan? Wat is er nodig om niet met een gevoel van angst, schuld of verwarring het leven los te laten? Meer kennis hierover, helpt dat of juist niet? De kwaliteit van leven komt ernstig onder druk te staan, als onwetendheid en angst regeren.

Wegnemen van angst

Gelukkig hebben we door de eeuwen heen veel geleerd over het proces van sterven. Er is veel kennis verworven van zowel de lichamelijke als geestelijke aspecten. Dit kan helpen om uw eigen levenseinde of dat van een naaste beter te begrijpen. Ook nieuwe inzichten helpen hierbij. De angst voor het sterven kan zo plaatsmaken voor vertrouwen. En vertrouwen heeft alles te maken met je overgeven aan het onvermijdelijke. Hoe mooi kan het zijn, zoals Ali B. vertelt in de huidige Yarden campagne, als je samen ruimte geeft aan het stervensproces.

Bewustwording

Bewustwording van alle aspecten van sterven is belangrijk. Het gaat daarbij niet alleen over je eigen leven(seinde), maar ook over de grenzen van de medicalisering van de laatste levensfase. En de tendens om te blijven doorbehandelen, ofwel de maakbaarheid van het leven.

Een wonderbaarlijk proces

Wilt u meer weten over het proces van sterven en loslaten? Het Landelijk Expertisecentrum Sterven houdt op 24 mei het middagsymposium ‘Aandacht voor Sterven’. Aanmelden kan tot en met dinsdag 16 mei. Prominente sprekers als Professor Casper van Eijck, Jan Kortie, Babs van den Bergh en Ineke Koedam geven inzicht in het proces van sterven. Een proces dat in 1e instantie heel zichtbaar en tastbaar is, maar steeds subtieler en verfijnder wordt. Het symposium laat ook zien dat sterven een wonderbaarlijk en mysterieus proces is.

Ineke Koedam is oud hospicecoördinator, auteur van boeken over sterven en docent aan de ‘Intensive Omgaan met Sterven’, een opleiding op HBO-niveau. Zij is initiatiefnemer en voorzitter van het Landelijk Expertisecentrum Sterven.