Opnieuw je leven invullen

Iemand die afgestudeerd is in rouwen vertelt dat het lijkt of haar moeder is “gestopt met leven” na de zelfdoding van haar vader. Het is één van de vele verhalen die ik hoor van de mensen die ik ontmoet op het mini-symposium ‘Zelfdoding? Praat erover!’ in Utrecht. En het raakt me.

Rouwdeskundige Daan Westerink leidt het symposium. Ze geeft aan hoeveel mensen in Nederland jaarlijks aan zelfdoding denken; dat zijn er 400.000! Ik schrik van het getal. Daarmee legt ze probleemloos een bruggetje naar de introductie van Jan Mokkenstorm. Hij is directeur van 113 Zelfmoordpreventie.

Zelfmoord of zelfdoding?

Meteen komt de discussie op gang over de gebuikte term; is het zelfmoord of zelfdoding? De discussie zet mij opnieuw aan het denken. Het woord zelfmoord is alsof er een misdaad is begaan en de vraag komt dan bij mij naar voren is dat zo? Nee natuurlijk niet! Toch geeft Jan Mokkenstorm hier helderheid in. Niemand gaat op internet zoeken naar de term zelfdoding als hij of zij het overweegt, terwijl zelfmoord wel een veelgebruikte zoekterm is.

Ik kom door deze discussie tot de conclusie dat het de nabestaanden zijn die niet geconfronteerd willen worden met de term ‘zelfmoord’. Bij de preventie wordt het woord juist wel gebruikt. Viktor Staudt noemt zijn boek “Het verhaal van mijn zelfmoord”. Dat zegt genoeg.

Op zoek naar antwoorden

Na de introductie van Danielle Pascal, bezoek ik de lezing van Viktor. Hij ziet er goed uit en straalt! In tegenstelling tot veel aanwezigen, ben ik niet op zoek naar antwoorden hoe iemand tot zijn besluit komt een einde aan zijn leven te maken. Die is namelijk voor iedereen verschillend. Voor mijzelf wordt het er niet anders van. De vraag is: wat levert het je op wanneer je het antwoord wel zou weten? En eigenlijk moet je het wel willen weten?

Bij de workshop van Jan Mokkenstorm ervaar ik een totaal andere energie in de zaal. Meer luchtigheid. Hij legt uit hoe het in ons brein werkt. Mensen die aan zelfdoding denken,  daarvan weet 2/3 ‘dit doe ik niet’ en 1/3 blijft piekeren.

Tweestrijd.nl

Bij de presentatie van Danielle Pascal meng ik mij in een gesprek. Een groepje jongeren vertelt hoe ze langs scholen trekken om voorlichting te geven na het verlies van een goede vriend: Tweestrijd.nl. Dat raakt mij. Voor jongeren is de stap van denken naar doen zo gemaakt, zeker wanneer het in de familie voorkomt.

Er blijven veel mensen met schuldgevoelens achter en de eeuwige “waarom vraag”. Een mevrouw vertelt dat ze zich 17 jaar na het overlijden van haar vader opnieuw afvraagt: had ik hem kunnen redden? Wat als hij bijvoorbeeld 113 Zelfmoordpreventie had gebeld of als ik hem de vraag gewoon had gesteld?

Geen andere uitweg

Voor sommige mensen is het leven echt klaar, stelt Danielle Pascal. Wanneer iemand zo veel therapie en ondersteuning heeft gehad en er geen andere uitweg is, kan dat inderdaad zo zijn.

Had ik mijn “Lief” kunnen redden als ik hem de vraag van mijn leven had gesteld? Dat zou betekenen dat ik het had zien aankomen, en dat heb ik niet. Ook zou hij nooit 113 Zelfmoordpreventie gebeld hebben of benaderd via internet. Als je belt of toenadering zoekt via internet, betekent dit dat je nog gered wilt worden. Er zou dus nog toekomstperspectief kunnen zijn. Ik vind het belangrijk dat het kan. Al red je er maar 1 persoon mee dan heeft het al zijn doel bereikt.

Rouw kent geen tijd

Hoe lang duurt een rouwproces? Daan geeft aan dat rouwen geen tijd kent en soms een leven lang duurt. Ik heb er jaren over gedaan om het verlies van mijn vader een plek te geven. Toen ik er achter kwam dat het zo goed was, kon ik ruim een jaar later beginnen met het verlies van mijn “Lief”. Dat maakt dat ik er nu anders in sta.

Wanneer ik na afloop naar huis rij en alle vragen de revue laat passeren, ben ik blij voor nabestaanden en hulpverleners dat dit onderwerp bespreekbaar wordt gemaakt. Ook voor hulpverleners is het goed te weten hoe te reageren wanneer je geconfronteerd wordt met de nabestaanden na zelfdoding. Of moet ik zeggen zelfmoord?

Tenslotte wil ik net als ik in de zaal heb gezegd, iedereen meegeven, dat je als nabestaande het leven opnieuw mag invullen zonder die dierbare partner, kind, broer of zus. Het is de liefde die overwint en neem je geliefde mee in je hart. Leef daarom het leven en hang opnieuw de slingers op! 

Chantal Frederiks verloor haar man op 13 december 2014. Het verwerken hiervan heeft haar nog bewuster gemaakt hoe belangrijk het is dit bespreekbaar te maken. Ze is rouwcoach op de werkvloer. Voor meer informatie kijk op: coachingspraktijk.com.

Hulp en info

Voor hulp en informatie rond het onderwerp zelfdoding kunt u contact opnemen met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of 0900-0113.