Alleen, maar niet eenzaam

Op de afdeling aangekomen, word ik door de zorgcoördinator naar de kamer van de overleden bewoner Bram gebracht. Ik vraag haar ondertussen naar de nabestaanden van Bram, maar er blijken geen nabestaanden te zijn in de zin van familie, kennissen of vrienden. Bram leidde een groot deel van zijn leven een zwervend bestaan, vond onderdak bij Stichting Onderdak en Het Leger des Heils en was weinig communicatief.

Erehaag

In de jaren van zijn opname in DrieMaasHave was er sprake van geestelijke achteruitgang en kon hij bovendien niet meer praten. De beschikbare informatie over Bram is dan ook summier en beperkt tot een klein fotoalbum en een paar achtergrondgegevens uit zijn medisch dossier. “Maar”, denk ik: “wel of geen nabestaanden, ieder mens verdient een warm en respectvol afscheid en daar ga ik voor zorgen.”

Allereerst door Bram respectvol en netjes te verzorgen. Op mijn verzoek reikt de zorgcoördinator een foto en kleding van Bram aan, waarna we hem verzorgen, kleden en in de uitvaartkist leggen. Ik nodig de aanwezige verzorgenden uit om afscheid van Bram te nemen en vraag aan de zorgcoördinator en haar collega of zij met mij de kist definitief willen sluiten. “Goh, dat hebben we nog nooit gedaan. Dat doet de familie meestal, maar bij afwezigheid van nabestaanden, ja graag, was de reactie.” 

Vervolgens vraag ik of zij Bram uitgeleide willen doen, waarna zij kordaat ook dit ter hand nemen en Bram door een erehaag van medewerkers en vrijwilligers naar de uitgang van DrieMaasHave brengen.

Open eindjes

De volgende morgen zit ik na akkoord van Bram’s executeur met 3 verzorgenden aan tafel om samen met hen invulling te geven aan de uitvaart van Bram. Gelukkig heeft Bram 20 jaar geleden enkele uitvaartwensen op papier gezet. Wensen die we nu als uitgangspunt gebruiken voor zijn afscheid. Aan het einde van het gesprek vertrek ik met nog heel wat open eindjes, maar wel met de toezegging dat een aantal verzorgenden van DrieMaasHave bij zijn uitvaart aanwezig zullen zijn.

Thuis zoek ik contact met de kerkgemeente, Het Leger des Heils, Stichting onderdak en voormalige begeleidsters van Pameijer woonondersteuning om zoveel mogelijk informatie over Bram te vergaren en langzaam maar zeker begint de uitvaart inhoudelijk vorm te krijgen.

Ieder met een rode roos

Op de dag van de uitvaart verzamelen wel 9 verzorgenden van DrieMaasHave zich in de ontvangstruimte van het crematorium. Mooi om te zien hoe ieder met een rode roos de aula binnen gaat en de roos bij Bram op het kistdeksel legt. We ontsteken samen de kaarsen bij zijn baar, luisteren naar muziek, een kort In Memoriam en een passend gedicht waarna we Bram uitgeleide doen onder de tonen van een Indisch slaapliedje. Een muziekstuk gekozen vanwege Bram zijn Indische herkomst.

Na gezamenlijk een kopje koffie te hebben gedronken, loop ik die middag met een tevreden gevoel het crematorium uit richting mijn auto. Het was een mooi en warm afscheid en wat een mooi gebaar van DrieMaasHave om in zo’n grote getale aanwezig te zijn. Bram was dan misschien alleen maar door hen zeker niet eenzaam.

John Heskes was uitvaartverzorger bij Yarden & John Heskes Uitvaartzorg in Hoek van Holland.