Mijn eerste uitvaart in een mausoleum

Ik begin net te wennen aan mijn nieuwe rol als uitvaartverzorger als ik bij een echtpaar word uitgenodigd waarvan de vrouw ernstig ziek is. Dit wordt mijn 1e voorbespreking met iemand die zelf haar uitvaart wil regisseren en ik merk dat ik nerveus ben.

De vrouw blijkt uit hetzelfde geboortejaar te komen als ik, ‘61. Veel te jong om afscheid te nemen, denk ik vlak voordat ik op de deurbel druk. De spanning die ik bij binnenkomst voel is snel verdwenen. Dat komt door haar. Ondanks de pijn die bij haar ziektebeeld hoort is ze opgewekt, sprankelend zelfs. Het wordt gek genoeg een heel prettig bezoek. Ze heeft goed nagedacht over hoe ze het straks hebben wil, ze is uitgesproken.

Bijgezet in een mausoleum

Ik krijg meteen te maken met een uitzonderlijke situatie. Ze wil namelijk niet gecremeerd of begraven worden, maar bijgezet in een mausoleum. Dat is een monumentaal gebouw waarin het lichaam van de overledene boven de grond wordt bewaard. Veel uitvaartverzorgers maken dat in hun hele carrière nooit mee. Ze wil een plek in het mausoleum aan de Kleverlaan. Ik geef toe dat ik de locatie ken, maar dat ik nog nooit een bijzetting in een mausoleum heb mogen begeleiden. Het echtpaar vraagt spontaan of ik met ze mee wil om de plek uit te zoeken, ze zouden het waarderen. Natuurlijk wil ik dat.

Bewust kiest ze 'haar' plek

Begraafplaats Kleverlaan is een begrip in Haarlem, het is een van de oudste en mooiste mausoleums in Nederland. Tijdens de rondleiding vraagt ze de begeleider van het mausoleum naar de mensen die er al liggen of nog komen te liggen, onder andere een jongetje en zijn moeder. Ze is heel geïnteresseerd in de details. Het is mooi om te zien hoe bewust ze haar keuze voor een plek uiteindelijk maakt. Het is een intieme middag met een bijzondere sfeer. Als ik aan het eind van het bezoek afscheid neem, betrap ik mezelf op stille hoop; ik wil dat ze de dans ontspringt, dat zij die ene is die het toch redt.

Kleuren van de Friese vlag

Een paar maanden later krijg ik bericht dat ze is overleden. De zon schijnt volop op de dag van haar uitvaart, de serene witte kist die ze heeft gekozen steekt prachtig af tegen al het groen van de omgeving. Op de kist liggen bloemen in de kleuren van de Friese vlag, haar afkomst was belangrijk voor haar. Het is afgeladen vol bij de dienst in de kerk in Haarlem. Precies zoals ze het hebben wilde. De muziek die wordt ingezet, blijkt het verkeerde nummer. Iemand van de kerk heeft in plaats van het Friese volkslied per ongeluk een ander muziekstuk opgezet. Ik zie mensen ongemakkelijk op hun stoelen schuiven en hoor geroezemoes. Plaatsvervangende schaamte voel ik, maar achteraf hoor ik van mensen dat zij zelf daar juist enorm om gelachen zou hebben.

Ze zag dit al helemaal voor zich

Met een klein aantal mensen gaan we na afloop van de dienst naar het mausoleum. Daar wordt ze door 6 stoere mannen naar haar laatste rustplaats gedragen, zoals we afspraken. We hadden er destijds zelfs hartelijk om gelachen, ze zag dit gedeelte al helemaal voor zich. Die spierballen komen nu heel goed van pas, want de heren moeten de kist boven hun macht tillen om hem op z’n plek te krijgen. De witte kist past net, het klopt tot op de millimeter.

Wilma Smit is uitvaartverzorger bij Yarden Haarlem

Deze blog is eerder gepubliceerd op 19 oktober 2018.

Cookies