Het is goed zo
Geen schrijver
Ik ben helemaal geen schrijver en vind dat ik dat helemaal niet zo goed kan, maar als ik dan terugkwam van mijn moeder, had ik het gevoel dat ik de emoties niet zo snel in een schilderij kon stoppen. Toen ben ik de belevenissen gaan opschrijven. Dat is vluchtiger en als ik het opgeschreven had, was ik het kwijt. De stukjes zijn met passende schilderijen in het boekje Het is goed zo terechtgekomen.
Het zijn allemaal korte momenten geworden. Ik geloof niet dat ze dement was, want ze had geregeld heldere momenten, maar soms was ze verward. Dan noemde ze mij haar moeder of had het over mensen die er niet meer waren. Het schrijven van de stukjes was voor mij een ontlading, met ook leuke dingen zoals mijn moeder die verliefd is op een stagiair. Dat zijn dingen die je snel vergeet als je ze niet opschrijft.
2 zekerheden in het leven
We hebben 2 zekerheden in het leven: we worden geboren en we zullen uiteindelijk sterven. Al wil niemand daaraan denken. Mijn moeder was 101 en dacht nog altijd dat ze niet dood zou gaan. Ze leerde ons vroeger dat je flink moest zijn en dat heeft ze zelf goed volgehouden. Het was altijd een sterke dame. Wel gingen toen ze ouder werd de scherpe kantjes eraf en liet ze meer zien van het onzekere dametje.
Elke dag denk ik wel aan de dood. Ik ben een hypochonder en ga niet lachend en flierefluitend door het leven. Het leven zit voor mij vol met vragen Voor mij is het leven een ontdekkingstocht. Ik moet er niet aan denken om geen vragen meer te hebben en uitgezocht te zijn.
Ontdekkingstocht van het leven
Ik heb de ontdekkingstocht van het leven proberen te verbeelden in een compositie die uit 24 panelen bestaat. Het is een groot doek geworden dat begint met het leven en eindigt met de dood. Elke paneel verbeeldt een aspect van het leven. Dat je je lot moet dragen, de trots, het gekwetst zijn, het opvoeden van je kinderen, het masker dat we ons voorhouden en uiteindelijk de ouderdom met zijn kwetsbaarheid.
Op een gegeven moment werd mijn moeder ziek en toen dacht ik ‘Het is goed zo. Laat het snel afgelopen zijn.’ De titel van het boekje is letterlijk het gevoel dat ik had. Maar mijn moeder is haar hele leven een vechter geweest. Ook aan het eind. Uiteindelijk zag ik vooral haar kwetsbaarheid. Ik mocht geen portretten meer van haar maken, maar maakte wel schilderijen van haar handen. Handen van een eeuw oud, die altijd gewerkt hebben, mij hebben vastgehouden.
Werken in brons
Een ander heeft een stressballetje nodig om met dit soort gebeurtenissen om te gaan; ik ben gaan werken met brons. Ik had hier helemaal geen ervaring mee, maar merkte dat ik het heerlijk vond om te kneden in de klei. Je moet echt kracht zetten om in klei het model te maken waar je het brons in giet. In mijn bronzen komen de windsels weer terug die ik rond mijn 30e schilderde. Toen gaf ik er de gekwetstheid mee aan, in de bronzen is het juist de kwetsbaarheid.
Het is goed zo
We hebben mijn moeder begraven bij mijn vader. Het was heel klein, zonder verdere familie en kennissen. Precies zoals zij het wilde. Ik had het er heel toevallig eens over gehad met haar. Ze wilde er nooit over praten, maar we brachten een paar jaar voor haar dood, een bezoek aan het graf van mijn vader. Daar op de begraafplaats op een bankje hebben we het kort besproken hoe ze het wilde. Met weinig mensen en de kist moest dicht. Zo hebben we goed afscheid van haar kunnen nemen.
Het is goed zo.
Ans Markus
Ans Markus is kunstenares en schreef haar kleine verhaaltjes in Het is goed zo. Ze wisselt de verhalen af met afbeeldingen van haar schilderijen.
Vanaf 23 januari is er een groot overzichtswerk van Ans Markus te zien in Museum De Fundatie te Zwolle en Heino. In Zwolle worden haar schilderijen tentoongesteld, in het kasteel Heino zijn haar vroege werk en haar bronzen te bewonderen.
Win een gratis gesigneerd exemplaar
Bent of was u mantelzorger? Wat doet u om de indrukken te verwerken? Onder de reacties verloten we 3 gesigneerde exemplaren van Het is goed zo van Ans Markus.
Mantelzorg voor mijn moeder die Alzheimer heeft, is of je in een achtbaan zit. Emotionele hoogte en dieptepunten. Confrontatie op momenten dat je er even niet aan wilt denken. Balans zoeken om jezelf op de rails te houden en af en toe ontsporen wanneer je het niet verwacht. Mantelzorgen is er mogen zijn voor iemand, liefde geven en ontvangen. Uitspreken en vergeven. Het proces van afscheid nemen van het leven zien veranderen in een nieuw begin. Mantelzorg is een levensles.
Beste Els, Hartelijk dank voor uw openhartige reactie. Ik wens u heel veel sterkte toe in deze moeilijke tijd en heb bewondering voor de manier waarop u het mantelzorgen ziet.^Hendrik-Jan
Geachte mevrouw Markus, dank u wel voor dit mooie verhaal. Indrukwekkend. Ik heb twee boekjes besteld, omdat ik deze graag kado wil geven aan mensen, die zich hierin kunnen herkennen. Ook denk ik, dat ik, omdat ik een 'fan' ben van uw werk, ik uw werk in Zwolle zal gaan bekijken. Mooi hoe u schrijft, mooi hoe u creatie verbindt aan uw hart.
Met vriendelijke groet, Anita van Loon
Vreselijke reclame als je man net is over leden