Magisch denken
Als je 4 bent, geloof je oprecht in Sinterklaas. En in feeën en kabouters. En dat je knuffels ’s nachts tot leven komen. Dit geloof in dingen die niet bestaan, noemen we magisch denken. Omdat kinderen van deze leeftijd nog niet volledig begrijpen hoe de wereld in elkaar zit, maar wel behoefte hebben aan duiding, verzinnen ze hun eigen verklaringen voor waarom dingen gebeuren. En voor een 4-jarige zijn Sinterklaas, kabouters of de tandenfee natuurlijk een heel aantrekkelijk idee.
Dit magisch denken is ook terug te zien in de invloed die jonge kinderen denken te hebben op de wereld om zich heen. Hoe ouder je wordt, hoe meer je leert dat er maar weinig dingen zijn waarop je echt een beslissende invloed uitoefent. Kinderen denken daar nog anders over. Het is voor een 6-jarige helemaal niet onlogisch om te denken dat hij kan vliegen. Of dat hij supersterk is en met een beer kan vechten. Een beetje zoals Pippie Langkous: “Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk wel dat ik het kan”. Prachtig is het, om kinderen helemaal en vol zelfvertrouwen op te zien gaan in hun spel!
Keerzijde
Magisch denken heeft ook een keerzijde. Je gelooft namelijk dat je invloed kan hebben op dingen die je niet kunt beïnvloeden. Een meisje dat ruzie heeft gemaakt met haar vader, voordat deze onverwacht overleed kan geloven dat zij hem ‘weg-gewenst’ heeft. Dat het haar schuld is dat papa er nu niet meer is. Kinderen kunnen denken dat zij schuldig zijn aan iets waarvan wij weten dat ze daar geen schuld aan kunnen hebben. De scheiding van hun ouders, de ziekte van een broertje. Ze geloven dat zij met hun gedachten en acties dingen kunnen laten gebeuren die daar in werkelijkheid niets mee te maken hebben.
Schuldgevoel
Dat kan bij een kind een schuldgevoel oproepen. Een schuldgevoel dat zwaar te dragen is en alleen maar zwaarder wordt omdat het moeilijk is om toe te geven dat je je ergens schuldig over voelt. Schuld draag je het liefst in stilte en in je eentje. Maar zo’n schuldgevoel wordt juist draaglijker door het te delen, en wanneer je als kind merkt dat mensen je nog steeds lief vinden. Ook al denk je dat jij ervoor hebt gezorgd dat papa en mama niet meer bij elkaar wonen. Maak dit schuldgevoel als ouder daarom bespreekbaar en vertel het kind iedere keer weer opnieuw dat het niets had kunnen doen of laten om het verlies te voorkomen.
Ellen Dreezens coacht bij verlies en rouw. Als coach begeleidt zowel volwassenen als kinderen die een verlies geleden hebben binnen haar bedrijf Live Love Lose. Ellen schrijft het Doorleefboek, een boek voor kinderen tussen de 4 en 9 jaar die iemand verloren hebben. Het Doorleefboek is een praktisch boek met verhalen over dieren die rouwen, oefeningen en opdrachten en informatie voor de volwassene die het kind begeleidt bij het werken bij het Doorleefboek.