Hoe ga je als jongere om met rouw en verlies?

Bij het roeien heb je twee peddels nodig om vooruit te komen: eentje links en eentje rechts. Hoe meer die twee in balans zijn, hoe beter je vooruitkomt. Rouwverwerking lijkt daar een beetje op. De ene peddel staat daarbij voor het verlies en het verdriet, de andere ervoor dat je doorgaat met je leven. Het is moeilijk om de balans te vinden tussen die twee, maar als het je lukt, dan heb je er veel aan in je rouwproces. Maar hoe doe je dat? Hoe kun je het verlies de ruimte geven en tegelijk proberen door te gaan met je leven?

Praat met je omgeving

Om te beginnen is het belangrijk dat je praat over het verlies. Wat mis je het meest? Hoe voel je je vandaag? Waar zie je het meest tegenop? Ga op zoek naar mensen met wie je over het verlies en je rouw kunt praten. Dat kunnen familieleden of vrienden zijn, maar ook leraren, je voetbalcoach of andere jongeren of jongvolwassenen die iemand hebben verloren en dus weten hoe het is. Onderaan dit artikel vind je tips hoe je met anderen in contact kunt komen.

Tip: Ken je de ‘De Eén Ouder Vereniging’-podcast al? In de podcast praat Quincy met jongeren die ook een ouder hebben verloren, met een biertje, een grapje en soms met een traan. 

Zeg wat je nodig hebt

Veel mensen weten niet wat ze moeten zeggen of doen als iemand een dierbare verliest. Ze zijn bang dat ze iets stoms of onhandigs zeggen, en dus houden ze liever hun mond. Merk je dat bij de mensen om je heen? Laat ze weten wat je nodig hebt. Zeg bijvoorbeeld dat je het juist fijn vindt als ze af en toe vragen naar je overleden vader of moeder. Of geef aan dat je een luisterend oor nodig hebt. De mensen die van je houden willen er graag voor je zijn. Ze zijn alleen maar blij als ze weten hoe ze dat kunnen doen.

Huil, schreeuw, lach: alle emoties mogen er zijn!

Veel jongeren in de rouw zeggen: ‘Ik wil niet anders zijn dan de rest, maar ik zo voel ik me wel’. Ze worden er verdrietig of onzeker van, maar het hoort gewoon bij de rouw: volwassenen hebben dit ook. Als je iemand verliest, komen er in korte tijd allerlei emoties op je af die je misschien nog niet kende. Of die veel intenser voelen dan anders. Probeer alles wat je voelt toe te laten. Je huilt tijdens de les en zit een uur later te lachen? Dat is oké. Je staat op het voetbalveld en wilt opeens heel hard schreeuwen? Doe het! Al die nieuwe emoties horen nu (even) bij je.

Zoek iets waarin je je verdriet kwijt kunt

Misschien vind je het moeilijk om over het verlies te praten? Of misschien heb je het gevoel dat je emoties er niet goed uitkomen? Soms kan het helpen om op een creatieve manier met rouw om te gaan. Sommige volwassenen en jongeren helpt het bijvoorbeeld om tijdens het rouwproces te schilderen, tekenen of schrijven. Anderen ontdekken een liedje dat hun gevoel precies uitdrukt. Alex was 22 toen zijn broertje Maikel overleed. Tijdens de rouw had hij veel steun aan muziek. Hij schreef zelfs een liedje  speciaal voor zijn broertje.

Zorg goed voor jezelf

Heb je opeens veel last van hoofd- of maagpijn, duizeligheid, misselijkheid of voel je je de hele tijd opgejaagd? Van rouw kun je goed ziek worden. Ook als het moeilijk is: probeer goed voor jezelf te zorgen. Eet gezond, ga op tijd naar bed en blijf sporten. Ook ontspanningstechnieken zoals meditatie of ademhalingsoefeningen kunnen je helpen om je beter te voelen.

Tip: Er zijn veel goede (gratis) meditatie-apps, zoals Headspace, Calm en VGZ Mindfulness Coach. Je kunt ze downloaden via de Playstore.

Films, muziek en boeken voor jongeren in rouw

Het kan troost en steun geven om te horen of te lezen over het verlies en de rouw van anderen. Je voelt je begrepen en minder alleen in je verdriet. Muziek kan helpen, en er zijn veel films en documentaires over het verlies van bijvoorbeeld een moeder, broer of vriendin. Ook zijn er boeken met ervaringsverhalen van jongeren. Check ons artikel over films, boeken en podcasts voor jongeren in de rouw.

Contact met lotgenoten

Als je behoefte hebt aan contact met lotgenoten die hetzelfde doormaken als jijzelf, dan zijn er verschillende plekken waar je terecht kunt. Er zijn allerlei organisaties en websites speciaal voor jongeren en jongvolwassenen in de rouw:

• Stichting Achter de Regenboog is er voor kinderen en jongeren die een dierbare hebben verloren. Ze organiseren onder andere lotgenotengroepen, weekenden en kampen waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten en ervaringen kunnen delen.
• De ‘Jongeren en Rouw’-groep van Jeugdpreventie brengt jongeren die iemand hebben verloren met elkaar in contact. De jongeren krijgen een eigen maatje toegewezen, hebben Whatsapp-contact met elkaar en kunnen gesprekken voeren met een professional. Dit gebeurt allemaal online en/of in de eigen buurt.
• 113 Zelfmoordpreventie is opgericht om zelfdoding te voorkomen, maar ze doen meer. Ze ondersteunen ook jongeren die iemand hebben verloren door zelfdoding bij hun rouwverwerking. Er is onder andere een hulplijn en er worden meerdere onlinecursussen aangeboden.
• Er zijn verschillende online forums waar jongeren in rouw ervaringen kunnen uitwisselen. Websites zoals Reddit en KidsAid bieden ruimte om vragen te stellen, steun te zoeken en verhalen te delen.