Een gezellige sfeer

In juni verscheen 'Van Schokland gekomen' van Mario Withoud. Een roman over de strijd om het bestaan, over vooroordelen, eenzaamheid en doorzetten. Over dat wat vroeger gebeurde en nog altijd gebeurt. In een paar hoofdstukken van het boek komen Yarden en haar diensten voor. Deze hoofdstukken vormen een aaneensluitend geheel. We publiceren ze hier in 3 delen. Dit is het 3e en laatste deel.

2017, juli, Lelystad

Maarten had gevraagd of ze het prettig zou vinden als hij er zou zijn. Hoewel Anneke dat aanbod waardeerde, had ze het toch afgeslagen. Ze wilde zich volledig richten op wat er moest en zou gebeuren. Ze wilde niet afgeleid worden door Maartens aanwezigheid en de gedachten die dat bij haar op zou roepen. En ze zag al genoeg op tegen de middag. Er zou genoeg van haar verlangd worden.

Zij zou haar vaders rol moeten spelen, die van gastvrouw en aanspreekpunt. Zij zou een toespraak moeten houden namens de familie en tegelijk moest ze haar vader ondersteunen. Wally, die tegen zijn dochter steeds zei dat zij het enige was wat hij nu nog had. Op al haar voorstellen voor de uitvaart had haar vader gelaten gereageerd. Hij had het aangehoord zonder commentaar. Hij had alleen gereageerd toen hij hoorde dat er 3 jazznummers te horen zouden zijn. Gelukkig was een ervan 'Take the A Train', dat kon Wally wel pruimen omdat de Stones - waar hij fan van was - dat als intro gebruikt hadden.

Alsof hij sliep

Anneke had vooraf besloten niet naar haar opgebaarde opa Walter te gaan kijken. Ze vond dat eng, maar had het uiteindelijk toch gedaan. Ze zou voor haar gevoel pas echt goed afscheid van haar opa hebben genomen als ze hem nog eenmaal zou zien. Dat vond ze belangrijker dan iets wat ze eng vond vermijden. Dus ging ze kijken in het deel van het crematorium waar hij opgebaard lag.

Het haar van Walter zat net zoals altijd. Hij zag er goed uit, alsof hij sliep. Toen Anneke naar zijn handen keek, zag ze dat die heel wit waren, alsof hij operatiehandschoenen aanhad. Niet krijtwit maar lijkwit, dacht ze voordat de tranen weer loskwamen. Ze moest er even uit. Als ze Maarten zou zijn, zou ze een shaggie roken, dacht ze. Buiten, voor het crematorium, was ze wat bijgekomen. Een paar meter verderop waren mannen onkruid aan het weghalen.

In de gaten houden

Bij de uitvaart zelf vindt Anneke het geruststellend dat Simone er is, dat zij de uitvaartverzorgster is. Simone had bij het gesprek bij Anneke thuis al verteld dat Yarden voor haar cliënten zo veel mogelijk met een vast gezicht wil werken. Voor Anneke’s gevoel is Simone duidelijk aanwezig zonder afleidend of hinderlijk te zijn, laat staan opdringerig. Anneke heeft het gevoel dat Simone alles in de gaten houdt zonder dat wie dan ook zich bekeken of gecontroleerd voelt door haar.

Er is geen stoel onbezet in de grote zaal, waar volgens Simone 200 mensen in kunnen. Heel veel mensen kent Anneke niet. Haar vader, bleek met dikke ogen waaronder wallen, weet van de meesten wel wie het zijn. Oud-collega’s van haar opa, hun vrouwen en heel veel 'gewone' Lelystedelingen. Zelfs Ina Adema, de burgemeester van Lelystad, is gekomen. Mevrouw Adema vertelt Wally en Anneke dat Walter weliswaar allang met pensioen was voor zij burgemeester werd, maar dat ze hem wel eens ontmoet heeft. En dat ze op het stadhuis natuurlijk veel goede dingen over Walter heeft gehoord.

Angst in openbaar te spreken

Wally wil spreken tijdens de plechtigheid, maar achter het spreekgestoelte komt hij niet verder dan diepe zuchten en een paar keer moeizaam uitbrengen dat hij zijn vader zal missen. Dan gaat hij, tranen wegvegend en zijn neus snuitend, weer op de 1e rij zitten. Even overweegt Anneke om in haar vaders plaats iets te zeggen. Buiten dat ze zeer verdrietig is, overheerst echter haar angst om in het openbaar te spreken.

Dan kondigt Simone aan dat burgemeester Adema iets wil zeggen. De burgemeester vertelt in haar toespraakje dat ze Walter een paar keer kort ontmoet heeft en er op het stadhuis nog altijd gesproken wordt over zijn grote inzet voor Lelystad en over zijn betrokkenheid bij de stad, waar hij vanaf 1967 woonde.

Hoe trots hij was toen Lelystad provinciehoofdstad werd. Hoe blij hij was dat de stad op het spoor aangesloten werd en hij vlak bij Koningin Beatrix liep toen ze station Lelystad Centrum officieel opende. Hoe teleurgesteld hij was dat de Markerwaard uiteindelijk niet aangelegd werd, waardoor Lelystad aan de rand van Flevoland bleef liggen. Hoe boos hij werd als mensen de stad afkraakten, het over Lelijkstad hadden.

En dat hij het bijna als een persoonlijke belediging opvatte toen de stad te veel schulden had, artikel 12-gemeente werd en financieel onder curatele van het Rijk kwam te staan. En hij vanaf toen nooit meer papier weggooide dat slechts aan een kant gebruikt was. Hij schreef op typte - en later printte - dan op de achterkant van het papier. Over hoe hij na zijn pensionering actief in de stad was en tot late leeftijd vrijwilligerswerk deed. "Walter", sluit de burgemeester af, "had Lelystad in zijn hart gesloten en Lelystad had Walter in haar hart gesloten."

Een gezellige sfeer

Als de burgemeester van het spreekgestoelte stapt, klinkt er applaus, of dat nou passend is op een uitvaart of niet. Simone vraagt of er nog andere mensen iets willen zeggen. Een oud-buurman staat op, loopt naar voren, kijkt wat zenuwachtig de zaal in en zegt: "Ik wil niet veel zeggen, ik houd het kort. Walter je was een heel goede vent. Het ga je goed, Walter."

Er is na afloop uiteraard koffie met cake, maar ook - zoals Walter het wilde - fris, bier, wijn en borrelnootjes en pinda’s. Het is geen feest uiteraard, maar er hangt een gezellige, gemoedelijke sfeer. Mede doordat er veel mensen zijn die elkaar al tijden niet hebben gezien en nu bij kunnen praten.

Anneke en Wally zijn de laatsten die vertrekken. Simone loopt met ze mee naar buiten, naar de parkeerplaats voor de deur. Anneke bedankt haar voor alle goede zorg. Simone pakt vervolgens met 2 handen de hand van de verdrietige Wally en wenst hem veel sterkte de komende tijd. De tranen komen weer bij Wally op, als hij tegen Simone zegt dat hij kapot is en zij hem heel snel terug zal zien. "Doe dat maar niet, meneer", zegt Simone ernstig en tegelijk bemoedigend.

Mario Withoud is schrijver en dichter. Bent u benieuwd naar de afloop? De roman "Van Schokland gekomen" van Mario Withoud is te bestellen voor € 14,95 (exclusief verzendkosten) bij de uitgeverij. Stuur hiervoor een mail naar: bestel@de12deprovincie.nl

Eedere blogs

Lees deel 1: Van Schokland gekomen

Lees deel 2: Opa wil gecremeerd worden